YOUNG@HEART SHOW : รู้ทันโรคนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
นิ่ว เกิดจากการตกตะกอนของแร่ธาตุที่รวมตัวกันเป็นก้อน มีชนิดและขนาดที่แตกต่างกันโดยมักเกิดขึ้นบริเวณไต และสามารถพบได้ที่กระเพาะปัสสาวะ โดยนิ่วอาจสร้างความเจ็บปวดทรมานให้ผู้ที่เป็นได้ถ้านิ่วมีขนาดใหญ่ และทำให้เกิดการอักเสบตามอวัยวะต่างๆตามบริเวณที่เกิดนิ่ว
ที่มารูปภาพ : freepik.com
แล้วนิ่วในกระเพาะปัสสาวะเกิดจากอะไร ? นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ (Bladder Stone) เกิดได้ 2 รูปแบบ คือเป็นนิ่วจากไต หรือ ท่อไตที่หลุดลงมาสะสม และมาเพิ่มขนาดในกระเพาะปัสสาวะ และอีกรูปแบบคือ นิ่วที่เกิดในกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งมักเกิดจากการขับถ่ายปัสสาวะออกไม่หมด เช่นมีภาวะต่อมลูกหมากโตขวางทางเดินปัสสาวะ , ท่อปัสสาวะตีบตัน , กระเพาะปัสสาวะบีบตัวได้ไม่ดี อาการเหล่านี้จึงทำให้ขับปัสสาวะออกมาไม่หมดจนเกิดการตกตะกอนและโตขึ้นเป็นก้อนนิ่ว
ที่มารูปภาพ : freepik.com
อาการของนิ่วในกระเพาะปัสสาวะค่อนข้างหลากหลายขึ้นอยู่กับขนาดและตำแหน่งร่วมกับการอุดตันของทางเดินปัสสาวะอาจจะมีอาการเจ็บปวดรุนแรงบริเวณท้องหรือบริเวณหลัง หรือในตำแหน่งที่นิ่วอุดตัน ในบางคนอาจจะไม่มีอาการอะไรเลยแต่สามารถตรวจพบได้จากการตรวจสุขภาพ หรือร้ายแรงที่สุดคือพบว่าไตได้สูญเสียการทำงานไปแล้ว หรือเรียกว่าภาวะไตวาย นอกจากนี้ยังสังเกตอาการได้อีกเช่น ปัสสาวะผิดปกติคล้ายกับอาการของโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ , ปัสสาวะไม่ออกหรือออกแบบกะปริดกะปรอย หรือ มีเม็ดนิ่วลักษณะคล้ายกรวดทรายปนออกมากับปัสสาวะ
ที่มารูปภาพ : freepik.com
การรักษานิ่วในกระเพาะปัสสาวะโดยทั่วไปแพทย์จะแนะนำให้เอาก้อนนิ่วออก โดยใช้วิธีดื่มน้ำมากๆ เพื่อให้นิ่วที่มีขนาดเล็กออกได้เองตามธรรมชาติ แต่โดยส่วนใหญ่จำเป็นต้องใช้วิธีทางการแพทย์ช่วย ซึ่งวิธีที่นิยมใช้กันคือ การขบนิ่ว (Cystolitholapaxy) เป็นการนำท่อขนาดเล็กที่มีกล้องส่วนปลายสอดเข้าทางท่อปัสสาวะและใช้เลเซอร์ หรือเครื่องมือเข้าไปสลายนิ่วให้เล็กลง และล้างออกจากกระเพาะปัสสาวะ แต่ในกรณีที่นิ่วมีขนาดใหญ่หรือแข็งเกินกว่าจะทำให้แตกและกำจัดออกแพทย์จึงจะใช้วิธีการผ่าตัดเพื่อนำนิ่วออกมาโดยตรง แต่เมื่อทำการนำนิ่วออกแล้วสิ่งสำคัญที่ต้องรักษาคือ ต้นต่อ หรือสาเหตุของการเกิดนิ่ว เช่นการรักษาต่อมลูกหมากโต , การขยายท่อปัสสาวะที่ตีบตัน หรือถ้ามีการบีบตัวไม่ดีของกระเพาะปัสสาวะอาจจำเป็นต้องใช้สายสวนในการช่วยปัสสาวะ
ที่มารูปภาพ : freepik.com
การป้องกันนิ่วในกระเพาะปัสสาวะนั้นค่อนข้างเป็นไปได้ยาก เราจึงควรสังเกตความผิดปกติหรืออาการที่เกิดขึ้น เช่น ต่อมลูกหมากโต การมีปัสสาวะค้างในกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งถ้ารักษาอย่างทันท่วงที ก็ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดนิ่วในกระเพาะปัสสาวะได้ และการดื่มน้ำให้มาก เพราะน้ำจะช่วยเจือจางแร่ธาตุที่เข้มข้นในกระเพาะปัสสาวะได้ โดยปริมาณน้ำที่ดื่มในแต่ละวันนั้นขึ้นอยู่กับอายุ ขนาดตัว สุขภาพ หรือกิจกรรมในแต่ละวัน และถ้าหากมีอาการผิดควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อทำการรักษาได้อย่างถูกต้องและทันท่วงที
ที่มารูปภาพ : freepik.com
ที่มา : พบแพทย์ , โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ , โรงพยาบาลศิริราชปิยมหาการุณย์
สามารถรับชม Young@Heart Show ตอน รู้จักนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ได้ตามนี้เลยค่ะ