เจาะโอกาส 3.5 ล้านล้านบาท กับแรงดันจากเศรษฐกิจสูงวัยทรงพลัง Silver Economy
รู้หรือไม่ ประเทศไทย ณ ปัจจุบันเดินหน้าเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์แบบมาตั้งแต่ปี 2567 หรือมีกว่า 14 ล้านคน สอดคล้องกับข้อมูลจากกรมการปกครอง ระบุว่าในปี 2567 ประเทศไทยมีจำนวนผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นเป็น 20.70% จากจำนวนประชากรทั้งหมด
ตอกย้ำการเป็นแชมป์ประเทศที่เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเร็วที่สุดในอาเซียน ด้วยข้อมูลจากสภาพัฒน์ ที่คาดการณ์ว่าในอีก 10 ปีข้างหน้า หรือภายในปี 2576 สังคมผู้สูงอายุในประเทศไทยจะก้าวขึ้นไปอีกเลเวลสู่การเป็น “สังคมสูงวัยระดับสุดยอด” (Super-Aged Society) โดยผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป จะมีสัดส่วนถึง 28% ของประชากรทั้งหมด หรือเกือบ 1 ใน 3 ของคนไทย
คุณสุทธิดา เลิศรุจิวณิช นักวิจัยจากสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) เผยว่าสาเหตุที่ทำให้ประเทศไทยเข้าสู่สังคมสูงอายุเร็วขึ้นมาจากการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างประชากร อัตราการเกิดน้อยลง คนไทยอายุยืนขึ้น สุขภาพดีมากขึ้น ดันค่าเฉลี่ยของการมีสุขภาพดีขยับมาอยู่ที่ประมาณ 68 ปี และเพศหญิงมีอายุยืนกว่าเพศชาย กอปรกับไม่มีใครอยากเป็นภาระของใคร ส่งผลให้ผู้คนเริ่มหันมาดูแลตัวเอง ผลักดันให้เกิดเป็นโอกาสทางธุรกิจ สร้างระบบเศรษฐกิจใหม่ที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมที่ตอบสนองความต้องการของผู้สูงอายุทั้งผลิตภัณฑ์ บริการ และกิจกรรมทางเศรษฐกิจอื่นๆ เรียกว่า Silver Economy โดยข้อมูลจากศูนย์วิจัย Krungthai COMPASS คาดการณ์ว่าในปี 2573 มูลค่าตลาดผู้บริโภคกลุ่มสูงอายุในประเทศไทยมีแนวโน้มแตะ 2.6 ล้านล้านบาท หรือคิดเป็น 12% ของเศรษฐกิจไทย ซึ่งจุดนี้คุณสุทธิดามองว่าจะสร้างโอกาสให้กับธุรกิจในกลุ่มสินค้าและบริการ อ้างอิงข้อมูลการใช้จ่ายของการสำรวจสภาวะเศรษฐกิจและสังคม (SES) พบว่ามูลค่าตลาดสินค้าและบริการสูงถึง 2.8 ล้านล้านบาท จาก 7 หมวดสินค้า และมีแนวโน้มที่จะเติบโตไปถึง 3.5 ล้านล้านบาทในอีก 10 ปีข้างหน้า ยกตัวอย่างเช่นในปัจจุบันธุรกิจหลายประเภทก็เริ่มมีการพัฒนาสินค้าและบริการให้ตอบโจทย์แก่ผู้สูงอายุ อาทิ ภาคการท่องเที่ยว ที่เปิดบริการกรุ๊ปทัวร์ผู้สูงอายุ, ภาคบริการ ก็มีบริการรับส่งผู้สูงอายุไปหาหมอ ไปทานข้าว หรือแม้แต่ภาคการเงิน ที่เปิดบริการช่วยวางแผนการเงินหลังเกษียณ ภาคประกันภัย ที่มีการขยายอายุ มีการเปิดประกันบำนาญ หรือแม้แต่กรมอนามัย ก็มีการเปิดหลักสูตรอบรมเพื่อส่งเสริมและพัฒนา Caregiver หรือผู้ดูแลผู้สูงอายุ เพื่อสร้างเครือข่ายนักฟื้นฟูสุขภาพชุมชนในแต่ละพื้นที่
สำหรับตลาดแรงงาน ควรมีการ Upskill และ Reskill ให้กับผู้สูงอายุ เพื่อให้เกิดการจ้างงานต่อเนื่อง แต่อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม ยกตัวอย่างในญี่ปุ่นและสิงคโปร์ ก็มีการ Re-employment หรือการจ้างงานต่อเนื่องหลังจากเกษียณแล้วด้วยการเคลื่อนย้ายแรงงานสูงอายุไปทำงานในหน้าที่ใหม่ที่เหมาะสมมากยิ่งขึ้น เช่นเดียวกับในจีน มาเลเซีย และเกาหลีใต้ ก็มีการเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุได้ทำหน้าที่เป็นจิตอาสาในชุมชน ใกล้เคียงกับในไทยเช่นการเป็น อสม. (อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน)
