สภาผู้ส่งสินค้าทางเรือแห่งประเทศไทย หรือ สภาผู้ส่งออก ประเมินสถานการณ์ความขัดแย้งในตะวันออกกลาง ระหว่างอิสราเอลและอิหร่านว่า เบื้องต้นประเมินไว้ว่า Port หลัก อาทิ Jabel Ali , Doha, Dammam น่าจะปิดเส้นทางทั้งหมด รวมถึง regional network กระทบส่งออกไป Gulf Coast ทั้งหมดแน่นอน ซึ่งคาดว่าจะกระทบต่อการส่งออก โดยสัดส่วนส่งออกไป ME ในปี 2567 เท่ากับ ~3.5% ของการส่งออกไทยทั้งหมด ซึ่งอาจทำให้การส่งออกไทยในภาพรวมของปีนี้ไม่เติบโต
ในขณะที่การนำเข้าจะได้รับผลกระทบมาก เพราะไทยนำเข้าจาก ME ถึงกว่า 9.27% โดยเฉพาะ น้ำมันดิบ และ ปุ๋ย จะก่อให้เกิดผลกระทบหนักกว่า เพราะในช่วง 5 เดือนแรกที่ผ่านมาของปี 2568
สำหรับภาพรวมการนำเข้าน้ำมัน ไทยนำเข้าน้ำมันดิบจาก UAE 41.09% ซาอุดิอาระเบีย 12.04% กาตาร์ 3.35% ซึ่งเฉพาะ 3 ประเทศนี้มีสัดส่วนสูงถึง 56.48% จากทั่วโลก
ขณะเดียวกันตั้งแต่สัปดาห์ที่ผ่านมา ก่อนมีข่าวปิดช่องแคบฮอร์มุซ ค่าระวางเรือจากไทยไป Jabel Ali, UAE ปรับขึ้นแล้ว 20% จาก 1,000 เหรียญสหรัฐต่อทีอียู เป็น 1,200 เหรียญสหรัฐต่อทีอียู
นอกจากนี้ ไทยยังมีการนำเข้าปุ๋ยจากตะวันออกกลางสูงถึง 42.37% แบ่งเป็น ซาอุดิอาระเบีย 27.71% กาตารร์ 3.67% จอร์แดน 3.48% โอมาน 3.41% และบาห์เรน 2.3% ซึ่งแน่นอนว่าจะมีผลต่อภาคการเกษตรของไทยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ส่งผลทำให้ต้นทุนการทำเกษตรสูงขึ้น เป็นแรงกดดันด้านราคา เพราะอาจจะขึ้นราคาขายให้ครอบคลุมต้นทุนที่เพิ่มขึ้นได้ยาก
สภาผู้ส่งออก ได้เสนอแนวทางการปรับตัว ดังนี้
1.ด้านความมั่นคงทางพลังงาน
– เร่งปรับแหล่งจัดซื้ออื่นทดแทน หรือ เพิ่ม stock น้ำมันดิบให้มากขึ้น โดยเฉพาะการสั่งซื้อพลังงานจากสหรัฐทดแทนให้มากขึ้น ซึ่งคาดว่าจะได้ประโยชน์สองทาง
อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแหล่งผลิตอื่น อาจมีข้อติดขัด เนื่องจากปกติจะมีการสั่งซื้อกันไว้ล่วงหน้า และแต่ละแหล่งจะมีคุณภาพน้ำมัน ที่ทำให้สัดส่วนน้ำมันสำเร็จรูปแต่ละชนิดได้ปริมาณแตกต่างกันด้วย
– สนับสนุนติดตั้ง Solar Rooftop สำหรับครัวเรือน โรงงานอุตสาหกรรม เพื่อลดปริมาณการใช้พลังงานจากน้ำมัน/ก๊าซธรรมชาติ ซึ่งเป็นการลดความเสี่ยงในระยะยาวได้เช่นกัน
– เพิ่มสัดส่วนแหล่งนำเข้าปุ๋ยจากแหล่งอื่นเพิ่มชึ้น อาทิ รัสเซีย จีน มาเลเซีย ลาว บรูไน เป็นต้น
– ทางเลือกในการขนส่ง ได้แก่ 1) ขนถ่ายผ่านท่าเรือรองอื่นๆ อาทิ Jeddah (Saudi), Salalah (Oman) และขนส่งทางบกต่อไปยังพื้นที่ปลายทาง แต่ต้องหารือกับผู้ขนส่งเพื่อทราบแนวทางปฏิบัติไว้ล่วงหน้า 2) พิจารณากรณีต้องส่งกลับสินค้าว่าต้องดำเนินการอย่างไร พิธีการศุลกากรขาเข้าอย่างไร มีค่าใช้จ่ายเท่าใด เป็นต้น