ศูนย์วิจัยกสิกรไทย เปิดเผยว่า การขาดดุลการค้าระหว่างไทยกับจีนเมื่อสิ้นปี 2023 ที่ทำสถิติไทยขาดดุลการค้ามากเป็นประวัติศาสตร์ถึง -36.6 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือกว่า 1.35 ล้านล้านบาทนั้น หนึ่งในสินค้านำเข้าที่ไทยเผชิญภาวะขาดดุลอย่างชัดเจน และรวดเร็ว คือ กลุ่มสินค้าประเภทรถยนต์ซึ่งขาดดุลการค้าเร่งตัวขึ้น เมื่อเทียบโครงสร้างสินค้าที่ไทยขาดดุลกับจีนในปี 2560 กับ 2566 พบว่าไทยขาดดุลสินค้าประเภทรถยนต์กับจีนเพิ่มขึ้นจาก 0.3% มาอยู่ที่ 7.5% ของสินค้าไทยทั้งหมดที่ขาดดุลกับจีน (สัดส่วนขาดดุลนำเข้ารถจากจีนเพิ่มขึ้น 25 เท่าใน 6 ปี ระหว่างปี 2560-2566)
โดยสัดส่วนที่ขาดดุลมาจากรถยนต์และยานยนต์อื่นๆ ที่ออกแบบสำหรับขนส่งบุคคล หรือรถเก๋ง (ซีดาน) เป็นหลัก (60.3%) และส่วนประกอบและอุปกรณ์ของยานยนต์ (27.2%) ซึ่งคาดว่าเกิดจากการเข้ามาตั้งโรงงานประกอบรถยนต์ของบริษัทรถยนต์จากจีน ซึ่งในระยะต่อไปนั้น ประเทศไทยมีแนวโน้มที่จะขาดดุลสินค้าประเภทรถยนต์มากขึ้น เนื่องจากบริษัทรถยนต์จีนหลายแห่งได้เข้ามาตั้งฐานการผลิตรถยนต์ไฟฟ้าในไทย จึงคาดว่าการนำเข้าชิ้นส่วนรถยนต์มีแนวโน้มขยายตัวเพิ่มขึ้น
เมื่อพิจารณาจากโครงสร้างการค้าไทยกับจีน การขาดดุลการค้ากับจีนมีแนวโน้มสูงขึ้น เนื่องจาก สินค้าที่ไทยขาดดุลกับจีนเป็นสินค้ามูลค่าสูงที่มีการใช้เทคโนโลยีหรือการประหยัดจากขนาดการผลิต
ศูนย์วิจัยกสิกรไทยมองว่า แนวโน้มการขาดดุลการค้ากับจีนที่เพิ่มขึ้นส่วนหนึ่งเป็นการสะท้อนปัญหาเชิงโครงสร้างการส่งออกของไทยในภาพใหญ่ที่ไทยยังไม่มีอุตสาหกรรมใหม่ที่จะเข้ามาทดแทนและเป็นตัวขับเคลื่อนการส่งออกในระยะข้างหน้า อย่างเช่นเวียดนามที่มีอุตสาหกรรมการผลิต semi-conductor
ดังนั้น หากไทยยังไม่มีการปฏิรูปเชิงโครงสร้าง ทิศทางการส่งออกของไทยในระยะข้างหน้านอกจากจะมีแนวโน้มเติบโตต่ำแล้ว การเกินดุลการค้าที่มีแนวโน้มลดลงจะเป็นตัวลดทอนเสถียรภาพทางเศรษฐกิจไทยในระยะข้างหน้าอีกด้วย
