คนไทยสร้างขยะอาหารสูงกว่าค่าเฉลี่ยทั่วโลก ข้อมูล Food Waste Index ล่าสุดในปี 2024 (รูปที่ 6) เปิดเผยว่าค่าเฉลี่ยของปริมาณขยะอาหารของโลกเพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ 79 กิโลกรัมต่อคนต่อปี จาก 74 กิโลกรัมต่อคนต่อปี ในการประเมินครั้งก่อนหน้า (ปี 2021) ในขณะที่คนไทยสร้างขยะอาหารเฉลี่ยอยู่ที่ 86 กิโลกรัมต่อคนต่อปี เพิ่มขึ้นจากเดิมที่ 79 กิโลกรัมต่อคนต่อปี และสูงเป็นอันดับที่ 77 ของโลก ซึ่ง ถือเป็นปริมาณที่สูงกว่าค่าเฉลี่ยของโลกค่อนข้างมาก อีกทั้งยังสูงเป็นอันดับ 2 ของกลุ่มอาเซียน 5 ประเทศที่มีการเก็บข้อมูลอีกด้วย
สวนทางกับสถานการณ์ขยะอาหารของประเทศส่วนใหญ่ในกลุ่มอาเซียนที่มีแนวโน้มปรับตัวดีขึ้นจากการสำรวจครั้งก่อนหน้า ดังนั้นสถานการณ์ขยะอาหารในไทยจึงเป็นวิกฤติที่ต้องเร่งจัดการเพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายที่ UN วางไว้ภายในปี 2030 ประเทศไทยจึงจำเป็นต้องลดปริมาณขยะอาหารลงประมาณ 3 ล้านตันต่อปี หรือเฉลี่ยคนละ 43 กิโลกรัมต่อคนต่อปี
ข้อมูลจากกรมควบคุมมลพิษ ยังเปิดเผยอีกว่าปริมาณขยะอาหารในภาคครัวเรือนไทยมีสัดส่วนสูงถึงราว 38% ของปริมาณขยะมูลฝอยทั่วไป ซึ่งสะท้อนว่าครัวเรือนส่วนใหญ่ยังไม่ตระหนักถึงแนวทางป้องกันและลดการเกิดขยะอาหารตั้งแต่ต้นทางคือในบ้านเรือน ไม่ว่าจะเป็นการป้องกันการสูญเสียของอาหาร การคัดแยก รวมไปถึงการจัดการหรือสร้างมูลค่าเพิ่มจากขยะอาหารที่เกิดขึ้น ส่งผลให้ปัญหาขยะอาหารกลายเป็น อีกหนึ่งความท้าทายสำคัญของไทย ซึ่งหนึ่งในกลไกการแก้ปัญหาของภาครัฐ คือการผลักดัน โมเดลเศรษฐกิจ BCG (Bio-Circular-Green Economy : BCG Model) เพื่อส่งเสริมให้เกิดการผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน และนำไปสู่เป้าหมาย Zero waste
ขณะที่ภาคเอกชนเองก็จำเป็นต้องปรับแนวคิด ด้วยการเปลี่ยนให้วิกฤติขยะอาหารกลายเป็นโอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ ที่สร้างรายได้เพิ่มเติมจากธุรกิจหลัก และ/หรือ ช่วยลดต้นทุนในการดำเนินธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นการนำขยะอาหารไปเป็นเชื้อเพลิงชีวภาพเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า หรือนำน้ำมันประกอบอาหารที่ใช้แล้ว (Used cooking oil) ไปผลิตเป็นเชื้อเพลิงอากาศยานแบบยั่งยืน (SAF) รวมไปถึงการแปรรูปขยะอาหารเป็นอาหารสัตว์หรือปุ๋ยหมัก เป็นต้น
