IQAir องค์กรคุณภาพอากาศจากสวิตเซอร์แลนด์ เปิดเผยรายงานคุณภาพอากาศโลกประจำปี 2566 พบว่า ไทยติดอันดับ 36 ของประเทศที่มี ฝุ่น PM2.5 เข้มข้นที่สุดในโลกจากทั้งหมด 134 อันดับ โดยความเข้มข้นโดยเฉลี่ยของฝุ่น PM2.5 ในไทยอยู่ที่ 23.3 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร เทียบกับ 79.9 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรของบังกลาเทศ ซึ่งติดอันดับ 1, 73.7 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรของปากีสถาน ซึ่งติดอันดับ 2 และ 54.4 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรของอินเดีย ซึ่งติดอันดับ 3
โดยในรายงานระบุว่า ความเข้มข้นเฉลี่ยของฝุ่น PM2.5 ในไทยเพิ่มขึ้น 28% ในปี 2566 เมื่อเทียบเป็นรายปี โดยเพิ่มขึ้นจาก 18.1 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรในปี 2565 เป็น 23.3 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรในปี 2566 ซึ่งความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 ในปี 2566 ได้กลับคืนสู่ระดับเดียวกับช่วงก่อนเกิดโรคโควิด-19 และมีแนวโน้มทุบสถิติปี 2562 ซึ่งอยู่ที่ 24.3 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร และเมื่อพิจารณาเฉพาะในกรุงเทพจะพบว่า ความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 เพิ่มขึ้นกว่า 20% โดยอยู่ที่ 21.7 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรในปี 2566
ในเดือนก.พ.-เม.ย.เป็นช่วงที่มีมลพิษสูงสุดในปี 2566 โดยตัวเลขฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยรายเดือนสำหรับ 24 อำเภอในจังหวัดเชียงใหม่อยู่ที่ 53.4-106.4 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
ขณะที่ อำเภอบางเสาธงของจังหวัดสมุทรปราการเป็นเพียงเมืองเดียวในไทยที่มีคุณภาพอากาศตรงตามมาตรฐานฝุ่น PM2.5 ที่ไม่เกิน 5 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรขององค์การอนามัยโลก (WHO) โดยความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 ลดลง 20% เนื่องจากฝุ่น PM2.5 เข้มข้นลดลงระหว่างเดือนมิ.ย.-ธ.ค.ในปี 2566 เทียบกับปี 2565 ซึ่งปัจจัยที่ทำให้ไทยเผชิญปัญหาฝุ่น PM2.5 ได้แก่ การเผาพื้นที่การเกษตร, ไฟป่า, มลพิษทางอุตสาหกรรม และการปล่อยมลพิษจากยานพาหนะ ซึ่งล้วนแล้วแต่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพอากาศและสุขภาพ
ส่วนในประเทศอื่น ๆ ที่น่าสนใจพบว่า อินโดนีเซียติดอันดับ 14 โดยความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยอยู่ที่ 37.1 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร, จีนติดอันดับ 19 โดยความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยอยู่ที่ 32.5 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร, เวียดนามติดอันดับ 22 โดยความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยอยู่ที่ 29.6 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร, เมียนมาติดอันดับ 25 โดยความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยอยู่ที่ 28.2 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร, กัมพูชาติดอันดับ 37 โดยความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยอยู่ที่ 22.8 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร และสหรัฐติดอันดับ 102 โดยความเข้มข้นของฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยอยู่ที่ 9.1 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
นอกจากนี้ รายงานของ IQAir พบว่ามีเพียง 7 ประเทศที่มีคุณภาพอากาศตรงตามมาตรฐานของ WHO ได้แก่ ออสเตรเลีย, เอสโตเนีย, ฟินแลนด์, เกรเนดา, ไอซ์แลนด์, มอริเชียส และนิวซีแลนด์
สำหรับ ฝุ่น PM2.5 นั้นเป็นฝุ่นที่มีขนาดเล็กกว่าความกว้างของเส้นผมมนุษย์ โดยเมื่อมนุษย์สูดดมเข้าไปจะสามารถก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพนับไม่ถ้วนและนำไปสู่การเสียชีวิตได้
