นายผยง ศรีวณิช ประธานสมาคมธนาคารไทย และกรรมการผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน) เปิดเผยมุมมองเศรษฐกิจไทยในงาน iBusiness Forum Decode 2025 : The Mid-Year Signal ว่าเศรษฐกิจนอกระบบ ของประเทศไทยมีขนาดใหญ่กลายเป็นกับดักเชิงโครงสร้าง เนื่องจากเศรษฐกิจไทยมีขนาดเศรษฐกิจนอกระบบติดอันดับต้นๆ ของโลกในด้าน โดยมีสัดส่วนมากถึง 48% ที่สำคัญ ทำให้เกิดเป็นปัญหาเป็นลูกโซ่ ประกอบด้วย ไทยมีแรงงานนอกระบบมากถึง 51% ประชาชนผู้เสียภาษีในระบบมีเพียง 11-12 ล้านคน แต่มีผู้เรียกร้องสวัสดิการของรัฐบาลกว่า 68 ล้านคน นิติบุคคลรายเล็กในไทยจดทะเบียนเพียง 26%
ด้านสถานการณ์หนี้ครัวเรือนของไทย สะท้อนจากรายงานวิจัยของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยว่า 34% ของครัวเรือนไทยเป็นหนี้นอกระบบ ด้วยภาระหนี้เฉลี่ย 91,900 บาทต่อครัวเรือน นอกจากนี้ หนี้นอกระบบของไทยคิดเป็น 13.4% และในระบบ 86.6% เมื่อรวมกันจะมีภาวะหนี้ในภาพรวมกว่า 104% ของรายได้ หากรวม Gross Debt ทั้งหมดจะสูงถึง 117%
ปัญหานี้สะท้อนว่า “กล้ามเนื้อเศรษฐกิจไทย” ต้องพึ่งพากลไกนอกระบบ เพราะกลไกในระบบไปไม่ถึงผลข้างเคียงตามที่ธนาคารโลกระบุ ได้แก่ 1. รายได้ต่ำ 2. ความยากจนและเหลื่อมล้ำสูง 3. ธรรมาภิบาลด้อย 4. ผลิตภาพต่ำ 5. ความยืดหยุ่น (Resilience) ต่ำ 6. การพัฒนาความยั่งยืนล่าช้า ทำให้ต้องใช้งบเยียวยาประชาชนต่อเนื่องและยาวนาน
ที่สำคัญ ภาวะคอร์รัปชั่นในประเทศไทยอยู่ในระดับสูง ซึ่งสอดคล้องกับขนาดเศรษฐกิจนอกระบบของไทย เงินในระบบส่วนหนึ่งเปลี่ยนไปเก็บในสินทรัพย์เงินคริปโตเคอร์เรนซี และทองคำ จึงเป็นเหตุให้ไม่เกิดการหมุนเวียนสู่ภาคเศรษฐกิจแท้จริง นอกจากนี้ ยังส่งผลกระทบต่อค่าเงินบาทนำไปสู่การกระทบภาคส่งออก
