ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจ SCB EIC เปิดเผยบทวิเคราะห์ เรื่อง ไขความลับซีรีส์วายไทย เหตุใดจึงติดเทรนด์โลก โดยระบุว่า ซีรีส์วาย ธุรกิจสื่อบันเทิงไทยที่เติบโตแบบก้าวกระโดดและมีแนวโน้มขยายตัวต่อเนื่อง คาดว่าสัดส่วนของซีรีส์วายต่อมูลค่าการผลิตสื่อบันเทิงของไทยจะเพิ่มขึ้นจาก 0.7% ในปี 2019 เป็น 3.9% ในปี 2025 หรือเติบโตราว 17%YOY คิดเป็นมูลค่าตลาดรวมมากกว่า 4,900 ล้านบาท ตามกระแสความนิยมของภาพยนตร์และซีรีส์วายที่เพิ่มขึ้นทั้งในไทยและต่างประเทศที่ผู้ชมสามารถเข้าถึงสื่อบันเทิงของไทยได้ง่ายผ่านทางออนไลน์จากบริการ OTT (Over The Top) หรือสตรีมมิ่งแพลตฟอร์ม ซึ่งทำให้ซีรีส์วายกลายเป็นหนึ่งในธุรกิจที่จะช่วยผลักดันให้ธุรกิจสื่อบันเทิงไทยมีโอกาสเติบโตได้อีกต่อเนื่องในระยะข้างหน้า
ซีรีส์วายไทยสามารถขยายความนิยมไปในหลายประเทศอย่างรวดเร็ว จากการนำเสนอความสัมพันธ์ของตัวละครอย่างเปิดเผย การสร้างสรรค์ผลงานที่แปลกใหม่ออกมาอยู่เสมอ และการเข้าถึงผู้ชมได้ง่ายจากความนิยมของสตรีมมิ่งแพลตฟอร์ม
ปัจจัยสำคัญที่ส่งเสริมให้ซีรีส์วายเป็นกระแสมาแรงในไทยและขยายความนิยมไปในต่างประเทศ ได้แก่ 1) การแสดงออกถึงความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครได้อย่างเปิดเผย จากวัฒนธรรมไทยที่ยอมรับความหลากหลายทางเพศและเปิดกว้างให้กับการแสดงออกถึงตัวตนของทุกเพศวัย 2) การสร้างสรรค์ผลงานที่มีเนื้อเรื่องแปลกใหม่ โดยผู้ผลิตซีรีส์วายไทยได้สร้างสรรค์ผลงานที่แตกต่างและมีคุณภาพออกมาอย่างต่อเนื่องทั้งด้านเนื้อเรื่อง บทละคร และเทคนิคการถ่ายทำ จึงทำให้ซีรีส์วายไทยในทุกวันนี้มีตัวเลือกที่หลากหลายและน่าติดตามมากขึ้น และ 3) ความนิยมของสตรีมมิ่งแพลตฟอร์ม ทำให้ซีรีส์วายไทยเข้าถึงกลุ่มผู้ชมเป้าหมายในต่างประเทศได้ง่ายขึ้น โดยปัจจุบัน ไทยมีภาพยนตร์ ซีรีส์ และเรื่องสั้น Boy love / Girl love ที่ออกอากาศรวมแล้วมากกว่า 340 เรื่อง โดยในปี 2024 ไทยถือเป็นผู้นำตลาดภาพยนตร์และซีรีส์วายด้วยสัดส่วนที่มากกว่าครึ่งหนึ่งของซีรีส์วายที่ออกอากาศทั้งหมดในเอเชีย
จากการตอบรับที่ดีของซีรีส์วายไทยในหลายประเทศได้สร้างโอกาสให้ธุรกิจอื่นเติบโตไปพร้อมกับซีรีส์วาย เช่น 1) ธุรกิจหนังสือ เนื่องจากซีรีส์วายหลายเรื่องถูกดัดแปลงมาจากนิยายหรือการ์ตูน จึงทำให้นักอ่านนิยายเดิมสนใจอ่านนิยายวายมากขึ้น และยังดึงดูดให้ผู้ชมซีรีส์หันมาอ่านนิยายและการ์ตูนต้นฉบับเพิ่มมากขึ้นด้วย 2) ธุรกิจต่อเนื่องจากการโปรโมตซีรีส์วาย เช่น กิจกรรมแฟนมีต คอนเสิร์ต และงานเปิดตัวซีรีส์ ที่ช่วยสร้างรายได้ให้กับธุรกิจ MICE, ธุรกิจให้เช่าสถานที่จัดงาน และการผลิตสินค้าและของที่ระลึกจากซีรีส์ 3) ธุรกิจโฆษณา เนื่องจากนักแสดงวายหลายคนกลายเป็น Influencer ของแฟนคลับจากผู้ติดตามที่สูงกว่า 1 ล้านคน จนทำให้แบรนด์สินค้าทุ่มเม็ดเงิน เพื่อดึงนักแสดงวายมาเป็น Presenter/ Brand ambassador สินค้ามากขึ้น รวมถึง สื่อโฆษณานอกบ้านอย่างป้ายโฆษณายังถูกนำมาเป็นแพลตฟอร์มกลางสำหรับสื่อสารระหว่างแฟนคลับกับนักแสดงด้วย และ 4) ธุรกิจอื่นที่ได้อานิสงส์จาก Soft power ซีรีส์วาย เช่น ธุรกิจท่องเที่ยวอย่างโรงแรม ร้านอาหาร ร้านค้า สถานที่ท่องเที่ยว และสายการบิน จากการเดินทางเข้ามาของแฟนคลับต่างชาติเพื่อท่องเที่ยวตามรอยสถานที่ถ่ายทำซีรีส์และเข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับซีรีส์วายในไทย
ทั้งนี้ ซีรีส์วายถือเป็นหนึ่งในธุรกิจสื่อบันเทิงของไทยที่มีศักยภาพในการเติบโตและมีโอกาสขยายตลาดส่งออกไปยังตลาดใหม่ที่มีความสนใจซีรีส์วายไทยมากขึ้นอย่างอเมริกาใต้และยุโรป โดยผู้ผลิตซีรีส์วายไทยต้องเข้าถึงและเข้าใจผู้ชมที่หลากหลายมากขึ้นเพื่อคว้าโอกาสในการเจาะตลาดใหม่นี้ อาทิ การเพิ่มคำบรรยายภาษาต่าง ๆ และการเป็นพันธมิตรกับแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งระดับโลก เพื่อนำไปสู่การเรียนรู้และพัฒนาคุณภาพผลงานที่ดีขึ้น รวมถึงได้เข้าใจความต้องการของผู้ชมในตลาดต่างประเทศมากขึ้นด้วย ในขณะเดียวกัน ผู้ผลิตซีรีส์วายยังต้องคงเสน่ห์เฉพาะตัวของซีรีส์วายไทยด้วยการสอดแทรกวัฒนธรรมไทย และการพัฒนาคุณภาพผลงานให้หลากหลายเพื่อรักษาฐานผู้ชมในตลาดเดิมให้คงอยู่ท่ามกลางการแข่งขันที่มีแนวโน้มเข้มข้นขึ้น
นอกจากนี้ การพิจารณานโยบายสนับสนุนเพิ่มเติมจากภาครัฐ จะช่วยพัฒนาคุณภาพการผลิตซีรีส์วาย และเพิ่มโอกาสในการส่งออกสู่ตลาดโลกได้มากขึ้น
แม้กระแสซีรีส์วายของไทยจะได้รับการตอบรับที่ดีจากผู้ชมในหลายประเทศ แต่การขับเคลื่อนซีรีส์วายไทยให้เติบโตต่อเนื่อง จำเป็นต้องอาศัยการส่งเสริมจากนโยบายที่เหมาะสมจากภาครัฐ เพื่อยกระดับภาพยนตร์และซีรีส์วายไทยให้สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น 1) การกระตุ้นเม็ดเงินการผลิตให้มากขึ้น อย่างการให้สิทธิประโยชน์ทางภาษี และการขยายนโยบายคืนเงินค่าใช้จ่ายในการถ่ายทำให้ครอบคลุมถึงการผลิตภาพยนตร์และซีรีส์วายไทยเช่นเดียวกับการเข้ามาถ่ายทำภาพยนตร์และซีรีส์จากต่างประเทศ 2) สนับสนุนการเผยแพร่สื่อบันเทิงไทยในต่างประเทศ อาทิ การอำนวยความสะดวกและสนับสนุนเงินทุนในการเดินทางไปเข้าร่วมงานเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติ และงานจับคู่ธุรกิจเพื่อซื้อขายลิขสิทธิ์ภาพยนตร์หรือซีรีส์ในต่างประเทศ และ 3) นโยบายอื่น ๆ ที่ส่งเสริมการพัฒนาการผลิตซีรีส์วาย เช่น การสนับสนุนเงินทุนในการผลิต และการเปิดโอกาสให้ผู้ผลิตภาพยนตร์และซีรีส์วายของไทยได้ร่วมงานกับผู้ผลิตต่างประเทศ เป็นต้น
