ประชาชนชาวสปป.ลาวเผชิญค่าไฟฟ้าพุ่งทะยานอย่างคาดไม่ถึง ทำให้เกิดการส่งต่อภาพใบเสร็จค่าไฟฟ้ารายเดือนพร้อมความเห็นในสื่อโซเชียลอย่างมากมาย หนึ่งในภาพใบเสร็จค่าไฟฟ้าของเจ้าของบ้านรายหนึ่งมีค่าไฟฟ้าพุ่งสูงถึงเกือบ 50% ในเดือนเมษายน ทำให้ต้องจ่ายค่าไฟฟ้าแพงมากถึง 2.7 ล้านกีบ หรือกว่า 4,125 บาท จากในเดือนมีนาคมจ่ายอยู่ที่ประมาณ 1.08 ล้านกีบ หรือราว 1,645 บาท หรือน้อยกว่าค่าไฟฟ้าเดือนเมษายนเกือบครึ่งหนึ่ง
ค่าไฟฟ้าในประเทศสปป.ลาวที่เพิ่มสูงขึ้นสาเหตุมาจากความต้องการใช้กระแสไฟฟ้าภายในประเทศเพิ่มสูงขึ้นมากทั้งจากกลุ่มประชาชนและภาคธุรกิจ สะท้อนจากประชาชนซื้อเครื่องปรับอากาศ และเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทอื่นๆ เพิ่มมากขึ้นตั้งแต่ต้นปีนี้ ขณะที่ภาคธุรกิจขยายกิจการเพิ่มขึ้น ข้อมูลจากกระทรวงพาณิชย์สปป.ลาว พบว่าสิ้นสุดปี 2024 ที่ผ่านไปมีนิติบุคคลถูกจัดตั้งขึ้นในประเทศสปปอปอลาวเป็นจำนวนทั้งสิ้น 21,300 ราย ทำสถิติมากที่สุดในรอบ 10 ปี
สปป.ลาว มีภาระหนี้ต่างประเทศสูง โดยกระแสไฟฟ้าที่ใช้ภายในประเทศคิดเป็น 70% มาจากโรงงานพลังงานไฟฟ้าประเภทไฮโดรพาวเวอร์ ซึ่งได้รับการสนับสนุนเงินลงทุนในรูปแบบหนี้สกุลต่างประเทศ ดังนั้นรัฐบาลมีความจำเป็นที่จะต้องทยอยจ่ายคืนหนี้ในรูปของสกุลเงินต่างประเทศท่ามกลางค่าเงินกีบของสปป.ลาวที่ร่วงอ่อนค่าลงอย่างมาก ส่งผลทำให้เกิดต้นทุนการเงิน และต้นทุนในการผลิตกระแสไฟฟ้า รัฐบาลสปป.ลาวจำเป็นต้องขึ้นค่าไฟฟ้าตามนโยบายทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ค่าเงินกีบของสปป.ลาว ร่วงเงินบาท พบว่าดำดิ่งอ่อนค่ามากกว่า 10% ต่อปี ส่งผลให้อัตราแลกเปลี่ยนค่าเงินกีบมาเคลื่อนไหวที่ 660 กีบต่อบาทเมื่อวันพุธที่ 20 พฤษภาคมผ่านมา
รัฐบาลสปป.ลาว เปิดเผย เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมาว่า มีนโยบายที่จะต้องปรับขึ้นค่าไฟฟ้าอย่างค่อยเป็นค่อยไปทั่วประเทศสปป.ลาวไปจนถึงปี 2029 ในนโยบายดังกล่าวจะต้องเริ่มมีการปรับขึ้นค่าไฟฟ้ารายเดือนเริ่มต้นในปี 2025 นี้จนถึงปี 2026 ดังนั้นเมื่อถึงสิ้นสุดปี 2026 ครัวเรือนในประเทศสปปอปอลาวจะต้องจ่ายค่าไฟฟ้าสูงขึ้นที่ระดับหน่วยละ 1,724 กีบ/กิโลวัตต์ หรือราวหน่วยละ 2.62 บาท ซึ่งเป็นอัตราค่าไฟฟ้าที่สูงขึ้นถึงเกือบ 2 เท่าเมื่อเปรียบเทียบกับค่าไฟฟ้าในเดือนมกราคมปี 2025 ผ่านไป
ปัจจุบัน สปป.ลาวผลิตและขายไฟฟ้าให้กับประเทศเพื่อนบ้านในอาเซียน ด้วยการขายไฟฟ้าให้ประเทศสิงคโปร์ในปี 2022 และวางสายส่งไฟฟ้าทอดยาวไปถึงประเทศกัมพูชา อย่างไรก็ตาม 80% ของการส่งออกขายไฟฟ้ามายังประเทศไทย และเวียดนาม โดยกระแสไฟฟ้าของสปป.ลาวคิดเป็น 30% ของรายได้การส่งออกของสปป.ลาว
