ศูนย์วิจัยกสิกรไทย เปิดเผยว่าปี 2568 ราคาทุเรียนสดไทยต่ำกว่า 100 บาทต่อกก.เป็นครั้งแรกในรอบ 6 ปี จากผลผลิตที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก ในปี 2568 ราคาทุเรียนสด ไทยลดลงถึง 16% ไปอยู่ที่ 92.5 บาทต่อกก. ต่ำกว่าค่าเฉลี่ย 5 ปีก่อนหน้าที่มีราคาสูงถึง 108.7 บาทต่อกก. ซึ่งเติบโตเฉลี่ย 6.4% ต่อปี โดยสาเหตุหลักที่ฉุดราคามาจากผลผลิตเพิ่มขึ้นถึง 23.2% ไปแตะ 1.59 ล้านตัน สูงกว่าค่าเฉลี่ยในอดีต ที่อยู่ที่ 1.31 ล้านตัน จากสภาพอากาศเอื้อต่อการผลิตเพราะปรากฏการณ์ลานีญา ส่งผลให้รายได้เกษตรกรโต 3.5% ขณะที่การส่งออกทุเรียนสดไทยอาจโตเพียง 0.5% ไปอยู่ที่ 3,773 ล้านดอลลาร์ฯ จากการแข่งขันที่รุนแรงในตลาดจีน
ในปี 2569 ราคาทุเรียนสดไทยคาดว่าจะยังไม่ฟื้นตัว โดยปรับลดลงไปอยู่ที่ 90 บาทต่อกก. ต่ำกว่า 100 บาทต่อกก.ต่อเนื่องเป็นปีที่ 2 อีกทั้งยังกดดันรายได้เกษตรกรให้ลดลง 0.7% ทั้งนี้ ในระยะข้างหน้า ราคาทุเรียนสดไทยมีแนวโน้มยากที่จะกลับไปสูงกว่า 100 บาทต่อกก.ดังเช่นในอดีต จากปัจจัยลบที่ยังคงอยู่
ในมุมการส่งออก ศูนย์วิจัยกสิกรไทย คาดว่า มูลค่าส่งออกทุเรียนสดไทยในปี 2569 จะลดลง 1.8% มาอยู่ที่ 3,705 ล้านดอลลาร์ฯ จากแรงกดดันในตลาดจีนใน 3 ประเด็นหลัก ได้แก่ ความสามารถในการแข่งขันของไทยในตลาดจีนลดลง โดยเฉพาะจากคู่แข่งหลักอย่างเวียดนามที่รุกตลาดจีนอย่างชัดเจนตั้งแต่ปี 2565 หลังจีนอนุญาตนำเข้าทุเรียนสดจากเวียดนาม ประกอบกับการพัฒนาของเวียดนามที่ทำให้มีการส่งออกเพิ่มและขยายส่วนแบ่งตลาดได้อย่างก้าวกระโดด ส่งผลให้ส่วนแบ่งตลาดของไทยในจีนทยอยลดลง นอกจากนี้ ยังมีคู่แข่งหน้าใหม่อย่างฟิลิปปินส์ในปี 2566 มาเลเซียในปี 2567 และกัมพูชากับสปป.ลาวในปี 2568 อย่างไรก็ดี แม้ไทยยังครองแชมป์ส่วนแบ่งตลาดในจีนจากคุณภาพที่ดีและรสชาติเป็นเอกลักษณ์ แต่เวียดนามมีความได้เปรียบด้านต้นทุนต่ำและระยะขนส่งที่ใกล้กว่า ดังแสดงในตารางเปรียบเทียบความสามารถในการแข่งขันของทุเรียนสดไทยและเวียดนามในตลาดจีน
มาตรฐานนำเข้าของจีนยังเข้มงวด โดยตั้งแต่เดือนก.ย. 2567 จีนควบคุมการนำเข้าทุเรียนสดในด้านคุณภาพและสารตกค้าง เช่น แคดเมียม และ BY2 รวมถึงการลงทุนในไทยที่ต้องผ่านมาตรฐานด้านสุขอนามัย การขึ้นทะเบียนสวน และโรงคัดบรรจุ ทำให้ผู้ประกอบการไทยยังมีต้นทุนเพิ่มเพื่อรักษามาตรฐานเหล่านี้
การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศคาดว่าจะรุนแรงขึ้น โดยครึ่งปีหลังอาจเกิดปรากฏการณ์เอลนีโญ ทำให้ร้อนแล้งและกดดันผลผลิตทุเรียนไทยให้เพิ่มขึ้นเพียง 1.9% ไปอยู่ที่ 1.62 ล้านตันในปี 2569 นอกจากนี้ ในระยะยาว สภาพอากาศที่แปรปรวนจะกระทบทั้งปริมาณการส่งออกและคุณภาพผลผลิต เช่น ความอ่อน/แก่ของทุเรียน เป็นต้น
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่า ตลาดส่งออกทุเรียนสดไทยที่มีศักยภาพอยู่ในมณฑลกวางตุ้ง ยูนนาน และเจ้อเจียง ขณะที่กว่างซีจ้วง ไทยอาจเสียเปรียบเวียดนาม ส่วนเสฉวน ยังเป็นตลาดที่น่าสนใจและมีโอกาสขยายตัวได้อีก เมื่อพิจารณาตามมณฑลที่นำเข้าทุเรียนสด พบว่า 5 มณฑลแรกที่นำเข้าจากไทยมีมูลค่ารวมกว่า 2,951 ล้านดอลลาร์ฯ ขณะที่เวียดนามมีมูลค่าอยู่ที่ 2,322 ล้านดอลลาร์ฯ สะท้อนว่าไทยยังครองตลาดในจีน โดยมี 4 มณฑลที่นำเข้าจากทั้งสองประเทศตรงกัน ได้แก่ กวางตุ้ง ยูนนาน เจ้อเจียง และกว่างซีจ้วง
ทั้งนี้ รายละเอียดการวิเคราะห์โอกาสของทุเรียนสดไทยในแต่ละมณฑลเมื่อเปรียบเทียบกับเวียดนาม มีดังนี้ มณฑลที่เติบโตโดดเด่น คือ กวางตุ้ง ยูนนาน และเจ้อเจียง ซึ่งจีนมีการนำเข้าทุเรียนสดจากไทยสูงกว่าเวียดนาม อีกทั้งยังเป็นพื้นที่ที่มีรายได้และประชากรสูง จึงเป็นตลาดศักยภาพที่ไทยควรรักษาไว้
มณฑลที่ท้าทาย คือ กว่างซีจ้วง ซึ่งจีนมีมูลค่าการนำเข้าจากไทยที่น้อยกว่าเวียดนาม เนื่องจากเป็นพื้นที่รายได้น้อย จึงทำให้ทุเรียนสดราคาถูกจากเวียดนามทำตลาดได้ดีกว่า
มณฑลที่น่าสนใจ คือ เสฉวน แม้จะนำเข้าทุเรียนสดจากไทยเพียง 233 ล้านดอลลาร์ฯ แต่ก็มีมูลค่าที่สูงกว่าการนำเข้าจากเวียดนามถึง 129.9% อีกทั้งยังเป็นพื้นที่ที่มีรายได้และประชากรสูง จึงเป็นตลาดที่ไทยมีโอกาสขยายการส่งออกได้อีกมาก
