รศ. ดร.บุษรา โพวาทอง อาจารย์ประจำภาควิชาเคหการ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยว่า ปัจจุบันทั่วโลกกำลังเผชิญกับปัญหาราคาที่อยู่อาศัยที่สูงขึ้นมาก ซึ่งสวนทางกับรายได้เฉลี่ยของประชากร สำหรับประเทศไทยนั้น พบว่าราคาที่อยู่อาศัยสูงกว่ารายได้ต่อปีถึง 26.5 เท่าของรายได้เฉลี่ยในปี 2567
คนไทยโดยเฉพาะคนรุ่นกลางเก่ากลางใหม่ และคนรุ่นใหม่เผชิญอุปสรรคสำคัญคือ ความเหลื่อมล้ำด้านรายได้ อย่างไรก็ตาม หน่วยงานรัฐที่ทำหน้าที่ดูแลและจัดการโครงการที่อยู่อาศัยตามนโยบายที่รัฐบาลอุดหนุนนั้น อาจไม่ใช่หนทางเดียวในการแก้ปัญหาที่อยู่อาศัยราคาแพง เพราะปัจจัยสำคัญ คือสถานะทางเศรษฐกิจ หรือรายได้ต่อเดือนของประชากร ซึ่งเป็นตัวแปรสำคัญในการตัดสินใจซื้อหรือเช่าบ้าน
จากการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน ปี 2566 พบว่า ประชากรที่มีรายได้สูงกว่า 50,000 บาทต่อเดือน มีเพียง 1.6% เท่านั้น ขณะที่กลุ่มผู้มีรายได้ปานกลาง หรือระหว่าง 10,000 – 50,000 บาทต่อเดือน คิดเป็น 44.4% และประชากรกว่าครึ่งหนึ่งของประเทศมีรายได้ต่ำกว่า 10,000 บาทต่อเดือน ตัวเลขเหล่านี้สะท้อนถึงความเหลื่อมล้ำด้านรายได้ที่เกิดขึ้น และทำให้คนส่วนใหญ่ในประเทศไม่สามารถเป็นเจ้าของบ้าน หรือเช่าที่อยู่อาศัยที่มีคุณภาพได้
“คิดง่ายๆ ว่าถ้าเราซื้อบ้านหรือคอนโดฯ ที่ส่วนใหญ่ราคาเริ่มต้นเกือบสองล้าน แปลว่า คนซื้อต้องผ่อนเดือนละ 14,000 บาท ถ้าต้องผ่อนในราคานี้ ควรจะมีรายได้ 3 เท่าของค่าผ่อน หรือประมาณกว่า 40,000 บาท ถึงจะสามารถซื้อที่อยู่อาศัยราคา 2 ล้านบาทในกรุงเทพฯ ได้”
กลุ่มผู้มีรายได้ปานกลางยังเผชิญอุปสรรคในการเข้าถึงที่อยู่อาศัยที่มีคุณภาพ การผ่อนชำระบ้านหนึ่งหลังมักใช้เวลานานถึง 30 ปี ทำให้หลายคนต้องแบกรับภาระค่าใช้จ่ายไปจนถึงช่วงวัยใกล้เกษียณ นั่นคือเหตุผลที่คนรุ่นใหม่จำนวนไม่น้อยจึงเลือกเช่าที่อยู่อาศัยแทนการซื้อ
นอกจากนี้ มีปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้ผู้คนประสบปัญหาเดือดร้อนจากที่อยู่อาศัยอย่างต่อเนื่อง เช่น การบำรุงรักษาบ้านเมื่อเกิดการเสื่อมโทรม โรคระบาดที่ส่งผลต่อความสามารถในการชำระหนี้ หรือภัยธรรมชาติอย่างน้ำท่วม โดยเฉพาะในยุคที่ภาวะโลกรวนทวีความรุนแรงมากขึ้น ส่งผลให้หลายคนต้องสูญเสียทั้งบ้านและทรัพย์สิน อันเป็นการซ้ำเติมวิกฤตที่อยู่อาศัยในปัจจุบัน
ทั้งนี้ รศ. ดร.บุษรา โพวาทอง อาจารย์ประจำภาควิชาเคหการ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยมุมมองเรื่องดังกล่าวกับคอลัมน์ Think Thought Thought