นายแพทย์ชเนษฎ์ ศรีสุโข โรงพยาบาลศรีสุโข จังหวัดพิจิตร และผู้ก่อตั้งมาลิคลินิกเวชกรรม สีลม เปิดเผยผลสำรวจสุขภาพคนไทยโดยเป็นข้อมูลของสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุขเกี่ยวกับการตรวจร่างกายระหว่างปี 2562-2563 พบว่าผู้หญิงไทย 46.4% และผู้ชายไทย 37.8% เป็นภาวะอ้วนหรือมีค่าดัชนีมวลรวมกาย หรือค่า BMI ตั้งแต่ 25 ขึ้นไป ในแง่การวัดขนาดรอบเอว พบว่า ผู้ชายไทยราว 27.7% เป็นภาวะอ้วนลงพุง หรือมีรอบเอวเกินตั้งแต่ 36 นิ้ว หรือ 90 เซนติเมตร ขึ้นไป ที่น่าสนใจ คือผู้หญิงไทยมีสัดส่วนมากถึง 50.4% เป็นภาวะอ้วนลงพุง ซึ่งมีขนาดรอบเอวเกินตั้งแต่ 32 นิ้ว หรือเกิน 80 เซนติเมตรขึ้นไป นอกจากนี้ รายงานดังกล่าว ยังพบว่าผู้หญิงในกรุงเทพมหานครมีความชุกของภาวะอ้วนลงพุง หรือจำนวนและสัดส่วนของผู้หญิงเป็นภาวะอ้วนลงพุงสูงสุดในประเทศไทย
ขณะที่ รายงานสมาพันธ์โรคอ้วนโลก พบว่าขณะนี้ประชากรผู้ใหญ่ทั่วโลกมีจำนวนมากกว่า 988 ล้านคน หรือคิดเป็นกว่า 12% กำลังเกิดปัญหาโรคอ้วน โรคดังกล่าวนับเป็นโรคเรื้อรังที่ต้องการการรักษาเช่นเดียวกับโรคเรื้อรังอื่นๆ อย่างไรก็ตาม การวินิจฉัยและการได้รับการรักษาไม่เพียงพอกับคนที่เป็นโรคอ้วน เนื่องจากสถิติในสหรัฐอเมริกา พบว่าจำนวนคนที่เผชิญกับโรคอ้วนทั้งหมดนั้น มีประมาณ 40% ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคอ้วน ที่สำคัญ มีไม่ถึง 20% ที่ได้รับการรักษาโรคอ้วนด้วยวิธีการมีข้อมูลศึกษาชัดเจน
การกำหนดนิยามโรคอ้วน และประเภทของโรคอ้วนได้มีการให้คำจำกัดความใหม่ขึ้นมาในทางการแพทย์ โดยเน้นความสำคัญของภาวะก่อนเป็นโรคอ้วน หรือ Preclinical Obesity จึงควรได้รับการรักษา เช่น คนที่มีภาวะเนื้อเยื่อไขมันมากเกินไป (Excess Adiposity) แต่อวัยวะต่างๆ ยังทำงานได้ปกติดี
หลายครั้งเมื่อหาค่ามวลรวมกาย หรือ BMI อยู่ในเกณฑ์ปกติ แต่ร่างกายกลับมีการเปลี่ยนแปลงในทางไม่ดี นอกจากนี้ เกิดอาการของโรคแทรกซ้อน เช่น ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง และเบาหวาน เป็นต้น แนวโน้มการรักษาโรคอ้วนควรเริ่มตั้งแต่ระยะแรก การวินิจฉัยภาวะอ้วนรายบุคคลควรใช้เครื่องมือที่วัดสัดส่วนของไขมันในร่างกายเทียบกับน้ำหนักตัว (Body Fat) ที่ช่วยให้รู้รายละเอียดของมวลกล้ามเนื้อ หรือมวลไขมันในร่างกายได้ดียิ่งขึ้น หรือหากไม่สามารถวัด Body Fat ได้ ก็อาจเลือกใช้วิธีวัดสัดส่วนของร่างกาย เช่น การวัดเส้นรอบเอว สำหรับผู้ชายถ้ามากกว่า 36 นิ้ว ถือว่าอ้วนลงพุง ส่วนผู้หญิงมากกว่า 32 นิ้ว นอกจากนี้ ยังสามารถวัดเส้นรอบเอวมีหน่วยเป็นเมตร แล้วหารด้วยเส้นรอบสะโพกที่ยาวที่สุด สำหรับผู้ชายนั้น ถ้าเกิน 1.0 และผู้หญิงถ้าเกิน 0.8 ถือว่า อ้วนลงพุง
ทั้งนี้กลุ่มคนที่มีแนวโน้มเป็นโรคอ้วนเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัดจะมีพฤติกรรม ดังนี้ ไม่ออกกำลังกาย รับประทานอาหารไม่ดี เช่น มีน้ำตาลสูงเกินไป และรับประทานผักผลไม้ที่มีไฟเนอร์น้อยเกินไป
ถัดมา คือพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือนอนไม่หลับ คนที่ติดหน้าจออุปกรณ์มือถือตลอดเวลา มีความเครียดและมีปัญหาโรคทางจิตใจ สุดท้ายเป็นกลุ่มคนที่ได้รับยาบางประเภท เช่น ยาสเตียรอยด์ ยาคุมประเภทฮอร์โมนเดียวแบบโปรเจสเตอโรน ยากันชัก ยาเบาหวานและความดันบางชนิด และคนที่มียีนโรคอ้วน
