หมอธีระเผย 5 ความจริงของโควิด-19 พันธ์ุ XBB.1.16 ย้ำชัดไม่กระจอก เลวร้ายสุดถึงตาย

รศ.นพ.ธีระ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกร ณ์ มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความเกี่ยวกับข้อมูลความจริงของโรคระบาดโควิด-19 พันธ์ุ XBB.1.16 ในปัจจุบัน มีดังนี้

สองวันนี้พยายามให้ความรู้ และให้สัมภาษณ์สื่อทั้งไทยและเทศ เพื่อช่วยกันแก้ไขข่าวลวงเกี่ยวกับ XBB.1.16

ย้ำอีกครั้งว่า ความรู้จนถึงปัจจุบันมีดังนี้
หนึ่ง พบครั้งแรกที่อินเดีย และระบาดเยอะในอินเดียจนถึงปัจจุบัน ตอนนี้มีรายงานตรวจพบไปแล้ว 34 ประเทศทั่วโลก

สอง XBB.1.16 นั้นได้รับการพิสูจน์จากทีมมหาวิทยาลัยโตเกียวแล้วว่า มีสมรรถนะการแพร่ ซึ่งประเมินค่า Effective reproductive number (Re) มากกว่า XBB.1 ราว 27% หรือ 1.27 เท่า และมากกว่า XBB.1.5 ซึ่งครองการระบาดทั่วโลกในปัจจุบันราว 17% หรือ 1.17 เท่า โดยมีระดับการดื้อต่อภูมิคุ้มกันพอๆ กัน ซึ่งตระกูล XBB.x นั้นดื้อกว่า Omicron สายพันธุ์ย่อยเดิมๆ ที่เคยระบาดมาก

สาม เรื่องความรุนแรงของโรคนั้น ยังไม่มีข้อมูลชัดเจน แต่จากสถิติในอินเดีย ยังไม่เห็นการเปลี่ยนแปลงของอัตราเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้นชัดเจน คงต้องเฝ้าระวังกันต่อไป เพราะสุดท้ายแล้วไม่ว่าสายพันธุ์ใด ติดเชื้อแต่ละครั้งไม่ใช่แค่ชิลๆ แล้วหาย แต่ป่วยได้ รุนแรงได้ ตายได้ และเสี่ยงต่อ Long COVID ด้วย

สี่ อาการเด่นของสายพันธุ์ย่อย XBB.1.16 นั้น มีการแชร์ข้อมูลจากกุมารแพทย์ในอินเดีย ซึ่งเล่าประสบการณ์พบผู้ป่วยเด็กมาด้วยอาการไข้สูง และมีเยื่อบุตาอักเสบ จึงตั้งเป็นข้อสังเกตเตือนให้ทราบกัน อย่างไรก็ตาม จนถึงปัจจุบันยังไม่มีการรวบรวมข้อมูลเรื่องอาการของ XBB.1.16 อย่างเป็นระบบ และยังไม่มีข้อมูลเปรียบเทียบกับสายพันธุ์อื่น ดังนั้นจึงควรฟังหูไว้หู และคอยติดตามข้อมูลอัพเดตกันต่อไปอย่างใกล้ชิด

ที่ควรรู้คือ เยื่อบุตาอักเสบ เกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ รวมถึงไวรัสก็หลากหลายชนิด รวมถึงโควิด-19 ตั้งแต่สายพันธุ์ดั้งเดิมก็มีรายงานว่าทำให้เกิดได้เช่นกัน แต่เจอไม่บ่อยนัก

ห้า เลือดกำเดาไหล รวมถึงเลือดออกใต้เยื่อบุตา สามารถเกิดขึ้นได้จากการไอแรงๆ จามแรงๆ หรือไอจามต่อเนื่องเป็นเวลานาน ไม่ว่าจะจากหวัด หวัดใหญ่ ภูมิแพ้ รวมถึงโควิด-19 เพราะการไอและจามแรงๆ จะเพิ่มความดันในลูกตาจนทำให้เส้นเลือดฝอยแตก หรือเพิ่มความดันในโพรงจมูก จนทำให้เลือดกำเดาไหลได้

เหนืออื่นใด ไม่ว่าจะโควิดสายพันธุ์ใด โรคติดเชื้อทางเดินหายใจ รวมถึงโรคติดต่อต่างๆ ล้วนป้องกันได้ ลดความเสี่ยงได้ หากเรามีความใส่ใจสุขภาพ ใช้ชีวิตด้วยความไม่ประมาท มีสติ ใช้ความรู้ที่ถูกต้อง ป้องกันตัวสม่ำเสมอ

ย้ำอีกครั้ง โควิด-19 ไม่ใช่หวัดธรรมดา ไม่กระจอก และไม่ใช่หวัดตามฤดูกาลดังที่โม้หรือปรามาสกัน

ณ ปัจจุบัน เรายังไม่สามารถทำนายการเปลี่ยนแปลงของมันได้อย่างแม่นยำ ลักษณะยังไม่เป็นไปตามฤดูกาล แต่เป็นไปตามระดับความเสี่ยงจากพฤติกรรมของคนและสังคม รวมถึงระดับภูมิคุ้มกัน

สุดท้ายคือ Long COVID ที่เป็น Pandora box และสร้างผลกระทบต่อชีวิตคนจำนวนมากที่เป็น โดยยังไม่มีวิธีรักษามาตรฐาน

การใส่หน้ากากอย่างถูกต้อง จะช่วยลดความเสี่ยงลงไปได้มาก